Inwestycje publiczne mają ogromny wpływ na życie wszystkich obywateli w całej Europie. Rozsądna lub nierozsądna dystrybucja tych funduszy dotyczy nie tylko organów zarządzających, które zawsze podejmowały te decyzje, ale, co ważniejsze, różnych społeczności obywateli europejskich, którzy są ostatecznymi odbiorcami tych zasobów. Najważniejsze jest, aby obywatele Europy rozwijali głęboką świadomość tego, w jaki sposób fundusze te są wykorzystywane, w celu zapewnienia jawności, odpowiedzialności i realizacji działań publicznych, które naprawdę służą ich potrzebom.

W ostatnich latach w Europie pojawiły się innowacyjne metody, praktyki i narzędzia mające na celu monitorowanie, kontrolę i ocenę alokacji i wykorzystania funduszy publicznych na poziomie obywatelskim. Zjawisko to znane jest jako „monitoring obywatelski” polityk publicznych. Monitoring obywatelski to praktyka, która ma swoje korzenie w różnych inicjatywach społeczeństwa obywatelskiego, które starały się aktywnie angażować obywateli w nadzór nad inwestycjami publicznymi. Termin „obywatelski” odróżnia tę formę monitorowania od nadzoru administracyjnego, nie zamierzając go zastępować. Zamiast tego podkreśla on angażujący charakter tych działań, podkreślając konieczność aktywnego zaangażowania obywateli w politykę publiczną w celu monitorowania postępów i weryfikacji skuteczności poszczególnych projektów i programów finansowanych ze środków publicznych. Co więcej, monitorowanie obywatelskie zachęca do zbierania sugestii, pomysłów i propozycji, które mogą być omawiane z odpowiedzialnymi organami administracji w celu poprawy jakości i wpływu wydatków publicznych.

Głównymi celami Narzędzia Monitoringu Obywatelskiego CivicGreen są:

Rozwijanie zdolności do oceniania opartego na uczestnictwie

Narzędzie Monitoringu Obywatelskiego CivicGreen ma na celu zapewnienie lokalnym społecznościom i ostatecznym adresatom działań publicznych skutecznych metod i narzędzi do aktywnego uczestnictwa w ocenie polityk publicznych. Dzięki temu zachęca obywateli do stania się świadomymi i zaangażowanymi uczestnikami procesu decyzyjnego. Oferując zorganizowane ramy oceny i dostępne narzędzia analizy danych, umożliwia jednostkom i społecznościom kontrolę wykorzystania funduszy publicznych, zapewniając, że zasoby te są zgodne z ich konkretnymi potrzebami i aspiracjami.

Oferowanie wsparcia w analizie polityki publicznej

Narzędzie Monitoringu Obywatelskiego CivicGreen wspiera analizę polityki publicznej, wyposażając obywateli w umiejętność odnajdywania się w złożonych inicjatywach rządowych. Ułatwia krytyczne zrozumienie polityk publicznych, co prowadzi do lepszej interpretacji danych dostępnych dla obywateli, a tym samym umożliwia im wnoszenie świadomego wkładu w proces kształtowania polityki.

Umożliwienie współpracy pomiędzy rządem i obywatelami

Narzędzie Monitoringu Obywatelskiego CivicGreen nie ma na celu tworzenia wrogich relacji między obywatelami a rządem; zamiast tego chodzi o wspieranie współpracy. Działa jako łącznik między rządem a obywatelami, promując współtworzenie i współocenę usług i polityk oraz zachęcając do poczucia współodpowiedzialności, ponieważ zarówno obywatele, jak i władze współpracują w celu poprawy skuteczności i responsywności polityk publicznych. Tworzy kanały otwartej i konstruktywnej komunikacji, zapewniając, że interesy i obawy obywateli są brane pod uwagę w procesie decyzyjnym.

Opracowanie sugestii poprawy polityk opartych na dowodach

Narzędzie Monitoringu Obywatelskiego CivicGreen pomaga uzyskać cenny wgląd w rzeczywisty wpływ inicjatyw rządowych. Ten wgląd, poparty informacjami i opiniami społeczności, może być czynnikiem usprawniającym politykę, prowadząc do bardziej efektywnej alokacji zasobów i usług, które lepiej zaspokajają potrzeby lokalnych społeczności.

Podsumowując, Narzędzie Monitoringu Obywatelskiego CivicGreen jest cennym czynnikiem wzmacniającym uczestnictwo w demokracji i rządzeniu w całej Europie. Pozwala obywatelom na aktywne angażowanie się w nadzór nad polityką publiczną, pozwalając im przyczyniać się do rozwoju i udoskonalania inicjatyw rządowych. Stanowi przykład nowoczesnego podejścia do monitoringu obywatelskiego, zgodnego z zasadami jawności, odpowiedzialności i aktywnego uczestnictwa obywateli w procesie demokratycznym.

Aby lepiej zrozumieć monitoring obywatelski w kontekście europejskim, ważne jest, aby odnieść się do kilku definicji monitoringu obywatelskiego, które umożliwiają wgląd w jego koncepcje i zmieniającą się rolę w europejskich procesach rządowych.

Według europejskiej politolog Anny Müller, monitoring obywatelski można zdefiniować jako „dynamiczny i partycypacyjny proces, w którym obywatele, indywidualnie lub zbiorowo, aktywnie angażują się w kontrolę polityk publicznych, mając na celu przede wszystkim zapewnienie, że alokacja i wydawanie środków publicznych są zgodne z interesami i potrzebami szerszego społeczeństwa. Proces ten sprzyja poczuciu współodpowiedzialności za właściwe wykorzystanie zasobów publicznych, wzmacniając więzi między obywatelami a ich instytucjami rządowymi”.

W dzienniku European Journal of Public Administration profesor Roberto Moretti oferuje bardziej instytucjonalną perspektywę, stwierdzając, że monitoring obywatelski to „wieloaspektowe i ewoluujące podejście do nadzoru nad polityką publiczną, które obejmuje nie tylko monitorowanie inwestycji publicznych przez obywateli, ale także ustanowienie kanałów ciągłej informacji zwrotnej i komunikacji między obywatelami a władzami rządowymi. Takie podejście pozwala obywatelom wyrażać swoje obawy, przekazywać informacje zwrotne i aktywnie uczestniczyć w procesach decyzyjnych”.

Znana europejska ekonomistka Isabelle Dubois przedstawia ekonomiczne podejście do monitoringu obywatelskiego: „Monitoring obywatelski w Europie może być postrzegany jako cenny mechanizm promowania efektywności gospodarczej i zapobiegania niewłaściwej dystrybucji zasobów publicznych. Stanowi on mechanizm, dzięki któremu obywatele, aktywnie angażując się w monitorowanie inwestycji publicznych, pomagają utrzymać bardziej konkurencyjną i dobrze prosperującą gospodarkę europejską poprzez ograniczenie marnotrawstwa, poprawę skuteczności polityk publicznych i poprawę jakości usług publicznych”.

Perspektywy te wspólnie podkreślają wieloaspektowy charakter monitoringu obywatelskiego, podkreślając jego charakter partycypacyjny, potencjał do wzmocnienia relacji między obywatelami a instytucjami oraz jego rolę w promowaniu efektywności ekonomicznej w kontekście europejskim.